Cơm rượu là một món ăn truyền thống đặc trưng của người Việt Nam, thường được làm vào các dịp lễ Tết, đặc biệt là Tết Đoan Ngọ. Mỗi miền Bắc, Trung, Nam đều có cách làm cơm rượu riêng, mang hương vị và phong cách đặc trưng của từng vùng miền. Trong bài viết này, Hãy cùng Gia Restaurant khám phá về nét tinh túy của cơm rượu truyền thống và ba cách làm cơm rượu chuẩn vị ba miền Bắc – Trung – Nam ngay tại nhà!
Cách Làm Cơm Rượu Miền Bắc
Nguyên liệu
- 500gr gạo nếp (nếp cẩm hoặc nếp lứt)
- 6gr men rượu thuốc bắc
- 500ml nước
- Lá sen (có thể thay bằng lá chuối, lá dong,…)
Các bước thực hiện
Bước 1: Ngâm gạo nếp
Rửa sạch gạo nếp và ngâm trong khoảng 4-6 giờ để hạt gạo nở đều và nhanh chín.
Bước 2: Nấu cơm nếp
Sau khi ngâm, vo sạch gạo nếp lần nữa và để ráo nước. Cho gạo vào nồi và nấu như nấu cơm. Lưu ý không cho quá nhiều nước để tránh cơm bị nhão, và cũng không quá ít nước để cơm không bị khô cứng.
Bước 3: Trộn men
Trải cơm nếp đã nấu chín lên một khay lớn để nguội bớt và rắc men đều lên. Dùng tay trộn nhẹ nhàng để cơm và men hòa quyện. Đảm bảo cơm không quá nóng khi trộn men để tránh làm chết men.
Bước 4: Ủ cơm rượu
Dùng lá sen hoặc các loại lá thay thế như lá chuối, lá dong để gói phần cơm nếp đã trộn men. Đặt gói cơm vào bát và để trong nồi. Trong cách làm cơm rượu chuẩn, ta phải đậy kín và ủ ở nơi thoáng mát trong khoảng 3-4 ngày, đến khi cơm có mùi thơm đặc trưng và hơi bóng ướt là có thể dùng được.
Bạn cũng có thể cho cơm nếp trộn men vào hũ lớn và ủ tương tự.
Bước 5: Thành phẩm
Cơm rượu đạt chuẩn sẽ có nước cơm chảy ra, vị cay nhẹ và mùi men đặc trưng kết hợp với vị ngọt của nước đường và nếp.
Cách Làm Cơm Rượu Miền Trung
Nguyên liệu
- 1kg gạo nếp (có thể dùng nếp cái hoặc nếp hương)
- 5g men rượu (men thuốc Bắc hoặc men thuốc Nam)
- 100g đường (tuỳ chọn)
- 1 ít muối
Các bước thực hiện
Bước 1: Chuẩn bị gạo
Vo sạch gạo nếp và ngâm trong nước khoảng 6-8 giờ hoặc qua đêm. Xả lại và để ráo nước.
Bước 2: Nấu cơm nếp
Nấu gạo nếp thành xôi bằng cách hấp hoặc nấu bằng nồi cơm điện. Để xôi nguội xuống khoảng 30-35 độ C.
Bước 3: Chuẩn bị men rượu
Men rượu giã nhuyễn, loại bỏ phần vỏ cứng bên ngoài nếu có.
Bước 4: Trộn men với cơm nếp
Trộn đều bột men với xôi khi xôi đã nguội bớt.
Bước 5: Ủ cơm rượu
Đặt xôi đã trộn men vào nồi đất hoặc hũ sành. Đậy kín nắp và ủ trong khoảng 3-5 ngày. Để nhiệt độ phòng từ 25-30 độ C.
Bước 6: Thưởng thức
Cơm rượu miền Trung sau khi ủ sẽ có vị ngọt nhẹ, mùi thơm đặc trưng của men rượu. Bạn có thể thêm đường nếu thích ăn ngọt hơn.
Cách Làm Cơm Rượu Miền Nam
Nguyên liệu
- 1kg gạo nếp (có thể dùng nếp cái hoa vàng hoặc nếp thơm)
- 5g men rượu (men ngọt)
- 100g đường
- 1 ít muối
- Nước dừa tươi (khoảng 500ml)
Các bước thực hiện
Bước 1: Ngâm nếp
Rửa sạch gạo nếp và ngâm trong nước muối loãng từ 2 đến 3 giờ. Không nên ngâm quá lâu vì nếp sẽ bị mềm, làm giảm chất lượng cơm rượu.
Ngâm nước muối giúp cơm rượu có hương vị đậm đà hơn sau khi hoàn thành.
Chọn gạo nếp có màu sắc tự nhiên, đều hạt, tránh nếp quá mới hoặc quá cũ để đảm bảo hương vị tốt nhất cho món cơm rượu.
Bước 2: Nấu nếp
Sau khi ngâm, vớt gạo ra và cho vào nồi cơm điện với 190ml nước lọc. Nấu trong 20 phút cho đến khi gạo chín mềm. Nấu bằng nồi cơm điện giúp giữ độ ẩm cho xôi, tránh khô cứng hoặc mất nước.
Lượng nước cần vừa đủ xấp mặt nếp. Nhiều nước quá sẽ làm cơm rượu bị chua, ít nước sẽ khiến cơm rượu khô và cứng.
Bước 3: Chuẩn bị men
Cho men vào túi nilon hoặc túi zip, dùng chày giã nhuyễn. Men trắng sẽ làm cơm rượu có màu trắng đẹp hơn, nhưng nếu không có men trắng, bạn có thể dùng loại men khác.
Bước 4: Rắc men
Lá chuối lau sạch, đặt lên khay rồi cho một lớp xôi mỏng lên lá chuối, trải đều và nén chặt, để xôi nguội bớt.
Nếu không có lá chuối, bạn có thể trải xôi đều trên khay rồi rắc men lên.
Khi xôi nguội xuống khoảng 30-35 độ C, rắc men đều lên mặt xôi, sau đó lật lá chuối lại và rắc thêm một lớp men lên mặt dưới của xôi.
Để quá trình lên men nhanh hơn, nên rắc men khi xôi còn ấm. Nếu không chắc chắn về nhiệt độ, bạn có thể để xôi nguội bớt rồi mới rắc men.
Bước 5: Vo viên
Chuẩn bị một chén nhỏ, hòa 100ml nước ấm với 1 muỗng cà phê muối hột.
Rửa tay sạch, lau khô rồi nhúng tay vào nước muối, sau đó vo xôi thành từng viên nhỏ theo ý thích. Cho các viên xôi vào thố thủy tinh, đậy kín nắp và ủ trong 3 ngày.
Nếu thời tiết nóng, quá trình ủ sẽ nhanh hơn. Khi thời tiết lạnh, bạn có thể đặt thố gần bếp hoặc nơi có nhiệt độ cao.
Nước muối sẽ làm cơm rượu có vị đậm đà hơn. Bạn có thể dùng lá chuối tước nhỏ quấn quanh viên cơm rượu để tạo mùi hương đặc trưng.
Bước 6: Hoàn thành
Sau 3 ngày, mở nắp thố và cảm nhận hương thơm của cơm rượu. Múc vài viên ra chén và thưởng thức ngay.
Những Lưu Ý Khi Làm Cơm Rượu Tại Nhà
- Chọn nguyên liệu:
- Gạo nếp nên chọn loại ngon, đều hạt và mới để cơm rượu thơm ngon.
- Men rượu cũng cần chọn loại tốt, phù hợp với từng vùng miền để cơm rượu đạt chất lượng tốt nhất.
- Quá trình ủ:
- Nhiệt độ ủ rất quan trọng, không nên để quá nóng hoặc quá lạnh, vì sẽ ảnh hưởng đến quá trình lên men.
- Dụng cụ ủ nên được rửa sạch và để khô ráo để tránh tình trạng nhiễm khuẩn.
- Vệ sinh an toàn thực phẩm:
Luôn giữ vệ sinh trong quá trình làm, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến khâu ủ và bảo quản.
4. Thời gian ủ:
-
- Trong cách làm cơm rượu, thời gian ủ có thể thay đổi tuỳ theo nhiệt độ môi trường và loại men rượu sử dụng. Nên kiểm tra cơm rượu thường xuyên để đạt độ ngọt và mùi thơm mong muốn.
Cơm rượu là món ăn truyền thống với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, như hỗ trợ tiêu hóa và cung cấp năng lượng. Với các cách làm cơm rượu chuẩn vị ba miền Bắc – Trung – Nam, bạn hoàn toàn có thể tự tay làm món ăn này tại nhà để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè. Hãy thử ngay cách làm cơm rượu mà Gia Restaurant gợi ý cho bạn và cảm nhận hương vị đặc trưng của từng miền!
>> Đọc thêm:
VI 
EN